Tự do làm cho đời sống tốt đẹp hơn.

Hỏi : Vậy dân Mỹ là ai?
Là người đến từ Anh, từ Pháp, từ Đức, từ Nga, từ Mông cổ hay người Tầu, người Việt?
Đáp : Họ là tất cả những người này cộng thêm ước vọng làm cho đời sống tốt đẹp hơn.

Những người ly hương đến Mỹ - bất kỳ từ đâu, bất kỳ vì lý do gì, bất kỳ trong giai đoạn nào,đều đến đây với tấm lòng mở sẵn cho cái "mới".
Cái "cũ", nếp cũ, truyền thống cũ, tổ chức xã hội cũ, dù có được tán tụng hay thân thuộc đến đâu,cũng đã không cho họ cuộc sống yên lành.
Là nạn nhân, họ hiểu điều này hơn ai hết.
Mở lòng cho cái mới, chọn lọc và loại bỏ cái cũ không thích hợp, họ học, họ cải thiện chính mình.
Mà cái mới thì tràn ngập chung quanh. Không nơi nào mà cái mới hội tụ nhiều như đất Mỹ.
Người tới từ 4 phương, lòng mang đầy "nếp cũ", lại chính là những "cái mới" với những người chưa biết nó bao giờ.
Người Anh học một vài điều của người Hòa Lan. Người Đức tập vài điều từ người Pháp.
Người Nga làm theo người Nhật vài điều...
Chính sự gạn lọc cái cũ để đón nhận cái mới, thích ứng với xã hội mới này khiến người ta...bất thình lình trở thành người Mỹ!
Và hơn thế nữa, ai đến đây cũng mang ước vọng làm cho cuộc sống tốt đẹp hơn.
Chẳng phải ước mong tìm cuộc sống tốt đẹp hơn đã đẩy họ đến đây sao?
Sẽ không sợ sai lầm khi nói rằng đây chính là công thức tạo thành khuynh hướng sống của người dân Mỹ :
chọn lọc cái cũ + tiếp nhận cái mới + ước vọng làm cho đời sống tốt đẹp hơn...

Làm cho cuộc sống tốt đẹp hơn mất khoảng 200 năm...

Người di dân tới Mỹ không ai muốn làm Đế Quốc như Nhật. Không ai muốn tận diệt 1 dân tộc nào như Hitler.
Không ai muốn tiêu diệt 1 giai cấp nào như Karl Mark. và cũng không ai muốn nhuộm đỏ địa cầu bằng chủ thuyết Cộng Sản như Lenin. Họ đến đây để sống.
Để tìm đất sống. Để kiếm sống, để mong có 1 đời sống tốt đẹp hơn.

Hỏi : vậy làm sao để đời sống tốt đẹp hơn?
Đáp : làm đủ thứ!

Ghi lại tất cả các phát hiện, tiến bộ trong mọi lãnh vực để con người có thể sống tốt hơn trong giai đoạn này thì ngoài phạm vi của bài viết nhỏ này. Ở đây chỉ ghi lại sơ sài vài điều nhỏ nhặt, mà nếu không có nó, con người sẽ có lúc phải... la làng!

Hình dung ta dùng toilet, rồi mới khám phá ra là hết giấy : cái này thì đúng là phải la làng
Giá lúc này mà đang tình cờ đọc Karl Mark thì ta sẽ biết ngay phải làm gì để ... a... tốt đẹp hơn!
Những chuyện vĩ đại như 3 giòng thác cách mạng, giải phóng dân tộc, tiêu diệt tư bản bóc lột, từng bước đi lên...
Thiên Đường Xã Hội... vân... vân... thiệt nghe rất hay, nhưng không phải lúc nào cũng giúp cho cuộc sống tốt hơn.
Người Mỹ không có ở không mà mơ tưởng đến những điều này.
Rất thực tế, họ bắt đầu từ những điều nhỏ nhất, gần gụi nhất, những cái mà ta phải cần tới hàng ngày :cuộn giấy vệ sinh chẳng hạn.
Hầu hết những thứ này, người Mỹ đã làm từ thời một ngàn tám trăm, một ngàn chín trăm lâu lắm!
Những món đồ nhỏ nhặt, những ý tưởng nhỏ nhặt và gần gụi.



Tính đến 1911, sở cấp bằng phát minh của Mỹ đã cấp bằng cho hơn 1 triệu phát minh. (Tới 2009, đã cấp 7.472.428 bằng)
Họ làm ra đủ thứ : đèn dầu Hoa Kỳ, đồ hộp (thức ăn đóng hộp), đồ khui (hộp), sữa đặc, điện, bóng đèn điện đầu tiên (hình), máy hút bụi, máy lạnh, lò sưởi, tủ lạnh, kẹp giấy, kẹp quần áo (khi phơi đồ), mắc áo, kiếng đeo mắt, bàn cầu, ổ cắm điện, quạt điện, máy chụp hình, phim, máy chiếu phim, thang máy, nhà cao tầng, siêu thị, hộp quẹt Zippo, zipper (khóa kéo), máy hát (hình), ra di ô, máy đánh trứng, ống hút sinh tố, kẹo cao su (chewing gum), xe điện ngầm, toa xe lửa chở thịt đông lạnh, cưa dĩa, bóng chuyền, quần jean, súng sáu, cầu treo, Morse code, máy may, máy gặt, máy quét đường, bưu thiếp (postcard), thước giây, Airbrush, bảng chỉ đường (hình), đèn xanh đèn đỏ (trên đường), Traveler's check, đèn pin, gấu bông, máy bay, xe hơi, xa lộ, áo thung...



Hãy nhìn xuống bàn phím mà bạn đang xài : QWERTY, 6 phím chữ đầu trên bàn phím, cách sắp xếp các con chữ này đã được làm ra hồi 1867 và dùng cho máy đánh chữ.

Toàn những đồ vật quen thuộc tạo thành nếp sống thường ngày của chúng ta.
Để tạo thành cuộc sống tốt đẹp hơn cho mọi người, họ đã phát minh ra cả dao, kéo, muỗng, nĩa, bút chì,
đũa ăn cho người thuận... tay trái.
Thật đấy



Trong tiến trình thực hiện các phát minh để làm cho đời sống tốt hơn này,
ở Mỹ xuất hiện 1 giai cấp mới, mà ta gọi là tầng lớp
"tư bản bóc lột chuyên sống trên xương máu nhân dân".

Hãy điểm mặt vài tên.

1. Tên tư bản mà ViệtNam ta ai cũng biết mặt : Benjamin Franklin (sinh năm 1706).
Con trai Út trong gia đình có 17 người con, ông làm thợ in, rồi viết báo, viết sách, buôn bán, làm chính trị. 1731 thành lập Library Company of Philadelphia, thư viện đầu tiên của nước Mỹ, vẫn còn hoạt động đến ngày nay; 1736, thành lập đội cứu hỏa đầu tiên trên nước Mỹ mà rồi các thành phố khác đều bắt chước làm theo. 1740, góp tiền và góp sức thành lập trường Đại Học Penn (University of Pennsylvania), một trường Đại Học "tầm cỡ thế giới" hiện nay. 1751 xây dựng nhà thương Pennsylvania, nhà thương đầu tiên trên dất Mỹ. Ông phát minh ra kính 2 tròng (bifocals), nghiên cứu về điện và phát minh cột thu lôi... (và còn nhiều nữa).
1776, ông được cử vào nhóm 5 người cùng viết Bản Tuyên Ngôn Độc Lập của Mỹ.
Được cử làm Đại sứ sang Pháp rồi sau đó làm trưởng bang Pennsylvania trong 3 năm...rồi làm việc khác...
Giầu đến thế, mà khi chết ông ta chỉ cho 2 thành phố Boston và Philadelphia mỗi thành phố 1000 bảng,
lập quỹ gởi ngân hàng để lấy lời, tính tới 2010 thì thành 5 triệu đô la làm qũy cho học sinh và người nghèo.
Đúng là đồ bóc lột!
Hình ông ta được in trên tờ giấy bạc 100 đồng đôla.



Tượng Benjamin Franklin ở Trường Đại học Penn.
Trường Nha Khoa của Đại Học Pennsylvania.




2. Cây đèn dầu Hoa kỳ và Tỷ Phú đầu tiên : Rockefeller, (1839).
Nói đến tư bản mà thiếu nhân vật này sẽ là 1 thiếu sót lớn : ông ta là 1 nhà tư bản điển hình.
Lúc nhỏ đi nhổ khoai tây phụ hàng xóm, nuôi gà để kiếm thêm tiền,
16 tuổi làm thư ký phụ, lãnh được nửa đôla 1 ngày.
19 tuổi hùn tiền với bạn lập công ty đầu tiên, vốn 4000 đôla.
24 tuổi lập xưởng lọc dầu hỏa.




Năm 1870, 31 tuổi, lập công ty Standard Oil.
Dầu hỏa thời này chỉ để thắp đèn. Hơn 30 sau mới có xe hơi dùng xăng, tinh lọc từ dầu hỏa.
40 tuổi, 90% dầu thô của Mỹ được lọc trong nhà máy của ông ta.
70 tuổi là tỷ phú đầu tiên của Mỹ. Tính theo giá hiện nay thì ông ta còn giầu nhiều lần hơn Bill Gates.
Lịch sử coi ông là người giầu nhất thế giới.

Đã đóng góp tất cả 550 triệu (trị giá thời đó) trong suốt đời để làm việc phúc lợi cho cộng đồng:
1890, xây trường Đại Học Chicago
1901, xây trường Đại Học Rockefeller. Trường đã có 23 người chiếm giải Nobel.
1913, thành lập Quỹ Rockefeller, mà mục đích là "to promote the well-being of mankind throughout the world" = quỹ nghiên cứu để làm con người sống tốt hơn.

Không nói tới những tuyệt chiêu kinh tế khác, chỉ nói tới 1 chiêu nhỏ, có ảnh hưởng đến ViệtNam chúng ta : cái đèn dầu.



Chiêu này được gọi là "chiến lược Rockefeller : dầu cho đèn thắp ở Tầu" = "Rockefeller Strategy : Oil for the lamps of China”. Công ty của ông ta chế tạo những đèn dầu với giá thành rẻ nhất, bán thật rẻ hay "khuyến mãi" cho các nước nghèo trên thế giới. Thị trường chính là nước Tầu, và vùng Đông nam Á.
Mục đích : bán rẻ cho họ cái đèn thì họ phải mua dầu hỏa của mình = "Sell them the lamps and they will buy the fuel!"
Đây là cái đèn dầu mà ta thường dùng hiện nay : nó còn được gọi được gọi là đèn dầu Hoa Kỳ.
Hmm...
Té ra chúng ta bị Tư Bản Mỹ bóc lột từ xưa tới giờ mà không biết!

Hỏi rất nhỏ :
Trước thời này thì chúng ta thắp sáng bằng cái gì? Dầu đậu phụng, đuốc, nến, hay bắt đom đóm bỏ vào vỏ trứng?