Luật chơi Tiến lên Miền Nam

1. Các lá bài

Trò chơi sử dụng bộ bài tú lơ khơ bỏ đi 2 quân phăng teo, còn lại 52 lá bài. Mỗi lá bài gồm 2 phần là số và chất (vd, lá 5♥ có số là 5 và chất là cơ).

Giá trị (độ mạnh) của các lá bài phụ thuộc trước tiên vào số, nếu 2 quân bài cùng số thì sẽ so sánh theo chất.

Xếp hạng "độ mạnh" theo số và chất như sau:

2 (heo)> A (xì)> K (già)> Q (đầm)> J (bồi)> 10> 9> 8> 7> 6> 5> 4> 3.
♥ cơ> ♦ rô> ♣ chuồn (tép/nhép)> ♠ bích.

Vậy:

lá 2♥ (heo cơ) là lá bài chiếm ưu thế tuyệt đối
lá 3♠ (ba bích) là lá bài yếu nhất trong trò chơi
lá 10♠ (mười bích) lớn hơn lá 9♥ (chín cơ).

2. Luật chơi

2.1. Cách chơi

Đây là kiểu chơi giải phóng bài, nghĩa là ai hết bài trước thì thắng (tới).

Bắt đầu ván chơi, người đánh trước sẽ ra 1 lá hoặc một bộ các lá bài (ta gọi chung là nhóm bài)

Lần lượt theo chiều bên phải, mỗi người sẽ ra một nhóm bài lớn hơn, hoặc bỏ qua lượt của mình mà không ra bài.

Khi tất cả những người khác bỏ qua thì kết thúc 1 vòng ra bài, người ra bài cuối cùng sẽ đánh tiếp.

Nếu ai đã bỏ qua (gọi là bỏ vòng) thì trong vòng ra bài đó, họ sẽ không được quyền đánh (Trừ trường hợp "4 đôi thông" - xem ở dưới).

(Ví dụ, có 4 người A, B, C theo thứ tự ngồi chơi. A ra 3♠, B bỏ qua, C ra 2♠, A ra 2♥, B muốn ra tứ quý 7 để chặt heo nhưng sẽ không được quyền vì đã bỏ vòng)

2.1.1. Kiểu chơi “đếm lá”

Khi có 1 người tới thì dừng ván chơi luôn. Những người còn lại đều thua, và bị phạt dựa theo số lá bài và số heo/hàng họ còn trên tay.

2.2. Người đánh trước

Ván khởi đầu là ván bắt đầu cuộc chơi, hoặc là ván bắt đầu lại khi có người tới trắng, hoặc là ván mà người thắng ván trước đã bỏ cuộc.

Trong ván khởi đầu, ai sở hữu lá ♠3 (ba bích) thì được đánh trước nhưng bài đánh ra phải có lá này trong đó.

Nếu không ai có ♠3 thì người có lá nhỏ nhất sẽ được đánh (bài đánh ra phải có lá này).

Trong những ván không phải ván khởi đầu, người thắng ván trước được đi trước.

Có nơi chơi thêm luật: Nếu ván trước có người bị đền cóng thì người ấy được đi trước.

2.3. Nhóm bài

Một lá hoặc 1 bộ các lá bài được phép ra trong 1 lần đánh được gọi chung là nhóm bài.

2.3.1. Các nhóm đơn giản

Rác: bài rác (bài lẻ) là những lá bài riêng lẻ không thể kết hợp với lá bài khác theo số hay chất.
ví dụ: ♥2 || ♠Q || ♦4
Đôi: 2 quân bài cùng số
ví dụ: đôi ♠4♣4 hoặc đôi ♥A♠A
Ba lá: 3 quân bài cùng số
ví dụ: ♠4♦4♥4 || ♠K♦K♣K || ♥2♠2♦2
Sảnh (dọc): 3 hoặc nhiều hơn 3 quân có số liên tiếp.
ví dụ: ♣4 ♥5 ♠6
Heo không được nằm trong sảnh.
Sảnh từ 3 đến A được gọi là sảnh rồng

2.3.2. Các nhóm đặc biệt (tiếng lóng gọi là "hàng" hoặc "bom", "mìn")

Đôi thông: là sự kết hợp từ ba đôi trở lên có số liên tiếp nhau.
ví dụ: ♠10 ♣10 ♥J ♣J ♠Q ♦Q
Đôi heo không được tham gia vào bộ đôi thông (chẳng hạn [đôi K, đôi A, đôi heo] không được coi là 3 đôi thông)

Tứ quý: 4 lá bài cùng số.
ví dụ: ♥J♦J♣J♠J

Hàng có khả năng đánh thắng đặc biệt gọi là chặt, chẳng hạn tứ quý có thể chặt đôi heo... Khi đó, người chặt sẽ được thưởng & người bị chặt sẽ bị phạt.

Hàng cũng có thể bị thối khi người có hàng về bét mà vẫn còn hàng trên tay (sẽ bị phạt)

2.4. Khả năng đánh thắng của các nhóm bài

Nhóm bài khi ra phải lớn hơn (đánh thắng) nhóm bài trước (trong cùng vòng).

2.4.1. So sánh chung

Trừ trường hợp "chặt", 2 nhóm phải cùng kiểu (cùng là đôi, cùng là sảnh 4 lá,...) mới có thể đánh thắng nhau.

Khi so sánh 2 nhóm cùng kiểu, giá trị của nhóm được định đoạt bởi giá trị của quân bài mạnh nhất trong nhóm.

ví dụ:

♠5♦5♥5 thắng ♠4♦4♥4
♥J♥Q♠K thắng ♥6♥7♥8 (♠K thắng ♥8)

2.4.2. "Chặt"

"Chặt" là khái niệm để chỉ việc người chơi dùng những kết hợp đặc biệt ("hàng") để đem ra đánh "heo" (vốn rất có ưu thế) hoặc "hàng".

Nguyên tắc "chặt":

3 đôi thông được chặt một heo, hoặc 3 đôi thông nhỏ hơn.
Tứ quý được chặt một heo, đôi heo, 3 đôi thông bất kì, tứ quý nhỏ hơn.
4 đôi thông được chặt một heo, đôi heo, 3 đôi thông, tứ quý, 4 đôi thông nhỏ hơn và được chặt tự do, không phải theo vòng chơi.

"Đè" là trường hợp 1 người bị chặt, người khác lại chặt đè lên.

2.5. Tới trắng

Là 1 kiểu thắng (tới) đặc biệt: Thắng ngay sau khi chia bài (không cần đánh), khi người chơi có một bộ quân đặc biệt nào đó, chẳng hạn có tứ quý heo.

Khi người chơi có một trong các bộ quân đặc biệt sau họ sẽ được tới trắng:

Tại các ván khởi đầu:

Tứ quý 3
3 đôi thông có ♠3
Sảnh rồng
5 đôi thông
6 đôi (không cần thông) (Tứ quý được tính là 2 đôi, đôi heo cũng được tính)
Tứ quý heo: ♥2♦2♣2♠2.

Tại các ván khác:

Nếu có hơn 2 người có khả năng tới trắng (tại các ván khởi đầu, trường hợp này không thể xảy ra), người nào ngồi gần nhất với người đánh trước (ở ván hiện tại) theo chiều tay phải (chiều đánh bài) thì người đó được ưu tiên.

2.6. "Cóng"

Một người chơi nào đó chưa đánh ra được một lá bài nào trong lúc người khác đã đánh hết bài, sẽ bị "thua cóng".

Khi đó, (trong kiểu chơi nhất/bét) nếu còn lại 2 người thì vẫn chơi để tranh nhì, ba. Nếu còn 1 người thì người đó về nhì.

2.7. "Thúi" (thối) heo, hàng

Đây là trường hợp xảy ra cuối một ván bài. Người về bét nếu còn "heo" hoặc "hàng" thì sẽ bị phạt.

2.8. Cách tính thưởng/ phạt

2.8.1. Luật chung

Nhất ăn cả
Phạt "thúi" heo/hàng bao nhiêu thì phạt "chặt" heo/hàng bấy nhiêu.
Người thúi heo/hàng (về bét) bị phạt và người được hưởng là người về áp bét. (Hoặc nếu chơi theo kiểu "đếm lá" thì người tới được hưởng)
Khi chặt chồng: Người bị chặt sau cùng sẽ phải chịu toàn bộ tiền chặt, bằng tổng tiền chặt của những con heo/hàng bị chặt.
Tới trắng không được đếm heo/hàng. Nghĩa là những người thua nếu có heo/ hàng thì cũng không bị phạt gì.

Thua cóng bị đếm heo/hàng.

2.8.2. Tính kiểu đếm lá

Khi thua, tiền mất tính theo số lá bài còn trên tay.
Thua trắng, cóng mất gấp đôi, tức ngoài 13 lá trên tay còn mất thêm 13 lá nữa (tổng là 26 lá). Thua trắng không bị đếm heo/hàng. Cóng bị đếm heo/hàng.
Đếm heo/hàng:
Heo đen: 2 lá
Heo đỏ = 3 đôi thông: 5 lá
Tứ quý: 7 lá
4 đôi thông: 13 lá