Đốn Ngộ cũng là tu !

Lê Anh Chí



Dàn Bài :

I ) Đốn Ngộ là Kiến Tánh

II ) Đốn Ngộ cũng là tu

III ) Chuyển ngữ chẳng phải là một câu thần chú

IV ) Chuyển ngữ chẳng phải là một bảo bối

V ) Được chuyển ngữ chẳng phải là được truyền nội lực

VI ) Nhảy Một Cái vào thẳng đất Như Lai
VII ) Ngón tay chỉ mặt trăng

VIII ) Hai giai đoạn tu của Thiền-tông

IX ) Sự bảo nhậm chẳng phải là tu ?

X ) Chuyển ngữ biệt truyền và chuyển ngữ công truyền





I ) Đốn Ngộ là Kiến Tánh



Chữ Đốn Ngộ trong bài này là Kiến Tánh.

( Vì có nhiều cái ngộ khác, như "ngộ tâm không ", chẳng hạn )





II ) Đốn Ngộ cũng là tu



Đốn Ngộ cũng là tu !

Thường người tu nghe một câu chuyển ngữ rồi ngộ !

Từ khi nghe câu (hay đọc câu) chuyển ngữ cho đến khi ngộ ; ‘giai đoạn’ này là ‘giai đoạn’ tu hành !

Bởi vì nếu được câu chuyển ngữ mà cứ bình chân như vại thì chẳng thể Kiến Tánh ! Người tu phải áp dụng câu chuyển ngữ vào tâm mới Kiến Tánh được !

Sự tu hành này chỉ kéo dài nửa phút, 15 giây đồng hồ nhưng vẫn là tu !

Một sự tu hành quan yếu vì giải quyết được vấn đề từ vô lượng kiếp !



Tôi nhấn mạnh điểm này ở đây : vì rất nhiều người hiểu lầm rằng:

_ câu chuyển ngữ là một câu thần chú, nghe cái thì ngộ liền !

_ câu chuyển ngữ là bảo bối, như tu tiên trong truyện Phong Thần vậy !

_ câu chuyển ngữ là phép lạ , phép khai ngộ, của vị thầy khai tâm cho học trò ! câu chuyển ngữ giống như nội lực của thầy truyền cho học trò , như trong truyện kiếm hiệp của Kim Dung , Cổ Long ! ( tức là họ hiểu lầm ba chữ ‘truyền tâm ấn’)





III ) Chuyển ngữ chẳng phải là một câu thần chú



Chuyển ngữ chẳng phải là một câu thần chú. Điều này rất dễ chứng minh. Từ ngày Ngũ Tổ dạy rằng ‘thọ trì Kinh Kim Cang có thể Kiến Tánh’, rất nhiều người nước ta và người Tàu thọ trì, đọc tụng Kinh Kim Cang : nếu chuyển ngữ là một câu thần chú, thì xưa nay đã có hằng hà sa số người ngộ !





IV ) Chuyển ngữ chẳng phải là một bảo bối



Chuyển ngữ chẳng phải là một bảo bối. Nếu chuyển ngữ là một bảo bối thì những người thờ phụng Kinh Kim Cang, học thuộc lòng Kinh Kim Cang, đọc tụng Kinh Kim Cang và những người học thuộc những câu chuyện thiền ( chứa chuyển ngữ) đã Kiến Tánh hết !





V ) Được chuyển ngữ chẳng phải là được truyền nội lực



Được chuyển ngữ chẳng phải là được truyền nội lực, như trong truyện kiếm hiệp của Kim Dung , Cổ Long ! câu chuyển ngữ chẳng phải là phép lạ , phép khai ngộ, của vị thầy khai tâm cho học trò ! Những người họ tưởng như vậy, vì họ hiểu lầm ba chữ ‘truyền tâm ấn’.

Sự thực, chẳng có phép lạ , phép khai ngộ, khai tâm, truyền nội lực cho học trò ! mà chỉ có "chỉ" ("trực chỉ nhân tâm"). Được "chỉ" rồi, người học có ngộ hay không là tùy ở họ : họ có thể áp dụng được vào tâm hay không !





VI ) Nhảy Một Cái vào thẳng đất Như Lai



Theo tôi , nên diễn tả đông cơ của sự Ngộ bằng câu thơ sau đây của Thiền Sư Huyền Giác :

__Nhảy Một Cái vào thẳng đất Như Lai

xuất xứ từ Chứng Đạo Ca của Thiền Sư Huyền Giác:
Tranh tự vô vi thực tướng môn,
NHẤT SIÊU trực nhập Như Lai địa

(Nên tự cửa vô vi thực tướng,

NHẢY Một Cái vào thẳng đất Như Lai)

Câu này thường được dịch là :

__Một Nhảy vào liền đất Như Lai

Tôi dùng chữ Nhảy Một Cái để gợi hình gợi ảnh.



NHẢY Một Cái là Chuyển Tâm một cái rầm. Vì dĩ nhiên không có "nhảy" thật mà chỉ có Tâm di chuyển.

NHẢY Một Cái rồi thì Kiến Tánh.

Muốn thế, cần một bàn đạp, một nguyên động lực lớn. Nguyên động lực đó là câu chuyển ngữ và ta phải áp dụng câu chuyển ngữ đó vào tâm !
Áp dụng câu chuyển ngữ đó vào tâm là ấn chân vào bàn đạp để NHẢY Một Cái !





VII ) Ngón tay chỉ mặt trăng



Được chuyển ngữ là được "trực chỉ nhân tâm". Nhắc lại : Đạt Ma Sư Tổ trong bài kệ nổi tiếng của ngài, đã nói Phương Thức này :

Ngoài giáo truyền riêng

Chẳng lập văn tự

Chỉ thẳng tâm người

Kiến Tánh Thành Phật

Nói " Chỉ thẳng tâm người" tức là nói phải tùy theo căn cơ của người học. Vấn đề ở đây vẫn là ngón tay chỉ mặt trăng, tùy theo căn cơ của người học mà thành cái hướng chỉ của ngón tay ! Và cuối cùng, người học phải áp dụng câu chuyển ngữ vào tâm để NHẢY Một Cái !





VIII ) Hai giai đoạn tu của Thiền-tông



Hai giai đoạn tu của Thiền-tông là :

1) Sửa soạn tâm và nghiên cứu cách làm thế nào để ngộ

2) Tu lúc được chuyển ngữ . Đây là mục đích của bài này : người học phải áp dụng câu chuyển ngữ vào tâm để NHẢY Một Cái !

__Chuyển ngữ chẳng phải là một câu thần chú

__ Chuyển ngữ chẳng phải là một bảo bối

__ Được chuyển ngữ chẳng phải là được truyền nội lực

Đốn Ngộ cũng là tu .

Đốn Ngộ do đó chẳng phải là một sự tình cờ, ngẫu nhiên . . .





IX ) Sự bảo nhậm chẳng phải là tu ?



Trong hai giai đoạn tu của Thiền-tông, không có kể sự bảo nhậm ; vậy, bảo nhậm chẳng phải là tu ?

_Có thể xem sự bảo nhậm chẳng phải là tu !

Vì sau khi Kiến Tánh :

_Tu tự nhiên như hơi thở ra vào

_Tu thanh nhàn như ngày tháng tiêu dao

Xem bài "Người còn tu mãi, hỡi người tu !"





X ) Chuyển ngữ biệt truyền và chuyển ngữ công truyền



Có hai loại chuyển ngữ : Chuyển ngữ biệt truyền và chuyển ngữ công truyền (chuyển ngữ công truyền là Kinh Kim Cang).

Xem bài "Nguyên Lý Phương Thức Thiền Tông".

Trong cả 2 trường hợp : người tu phải áp dụng câu chuyển ngữ vào tâm mới Kiến Tánh được !

( Cũng như bài "Nguyên Lý Phương Thức Thiền Tông" :

Chữ chuyển ngữ dùng ở đây có hai nghĩa :

1. chuyển ngữ là một câu nói , có thể làm cho tâm chuyển một cái rầm, mà Kiến Tánh .

2. ở đây, chuyển ngữ được dùng thêm một nghĩa nữa : hành động, cử chỉ , có thể làm cho tâm chuyển một cái rầm mà Kiến Tánh , cũng được gọi là chuyển ngữ.)





* Lê Anh Chí *.