Vài nét về giáo lý và đặc điểm tín đồ Đạo Sikh

Trong số các tôn giáo lớn trên thế giới, Đạo Sikh thuộc vào hàng sinh sau đẻ muộn nhất. Đạo này do Khai tổ Guru Nanak sáng lập vào thế kỷ 15 tại bang Punjab. Có người nhầm đạo Sikh với đạo Hindu. Quan điểm cho rằng đạo Sikh là một nhánh của đạo Hindu là sai lầm, thậm chí đó còn là một điều xúc phạm đến những tín đồ đạo Sikh.

Trong tiếng puljab, "Sikh" có nghĩa là "học trò", hoặc "môn đệ", còn những người Sikh là "học trò của các Guru". Đạo Sikh không có các giáo chức, nhưng trong các gurdwaras (đền thờ của đạo Sikh) thường có những người có khả năng đọc được Sách kinh, gọi là Granthi, đứng ra trông coi việc đạo. Tuy nhiên, họ không phải là chức sắc tôn giáo.

Sánh kinh cơ bản của đạo Sikh là Adi Granth, thường được gọi là Guru Granth Sahib.

Giáo lý của đạo Sikh dựa trên những tín điều mà Guru Khải tổ Nanak và 9 vị Guru Thế tổ khác truyền lại. Nội dung chủ yếu gồm: Đạo Sikh là một đơn thần giáo, nghĩa là chỉ thờ duy nhất một vị thần, đó là Chúa Trời. Chúa Trời tạo ra vũ trụ, sự tồn tại của vũ trụ phụ thuộc vào ý chí của Chúa Trời. Chúa Trời đã, đang và sẽ tồn tại mãi. Chúa Trời không có hình thù, không có giới tinh, chưa bao giờ và sẽ không bao giờ mang hình dáng con người trên Trái đất. Cốt lõi cuả Chúa Trời là sự thật, Chúa Trời không hận thù, không sợ hãi, Chúa Trời đến với nhân loại trên toàn thế gian thông qua lời nói được phát ra bởi các Guru - người Thày cả, được thể hiện dưới hình thức các shabads. Đạo Sikh nhấn mạnh sự bình đẳng về xã hội và giới tính, nhấn mạnh tới việc làm điều thiện hơn là thực hành các nghi lễ. Các tín đồ đạo Sikh tin rằng, muốn đạt tới cuộc sống tốt đẹp thì cần phải luôn luôn giữ đức tin trong trái tim, khối óc, phải làm việc chăm chỉ và trung thực, phải đối xử bình đẳng với tất cả mọi người, phải có lòng hảo tâm trước những người kém may mắn hơn và phải phục vụ mọi người.

Điều cốt lõi nhất của đạo Sikh là trạng thái tôn giáo tại tâm của các cá nhân. Tín đồ đạo Sikh tránh các hành vi mê tín, không hành hương, không thờ tượng, ít xây các điện thờ và thực hành các nghi lễ "mù quáng". Họ cho rằng, cần tu thân ngay trong cuộc sống hiện tại và vượt lên những vất vả khó khăn trong cuộc sống hàng ngày. Họ không chấp nhận phương thức sống thụ động, thoát tục, trở thành tu sĩ hoặc chọn lối sống ẩn dật để trốn tránh cuộc sống thực tại.

Hiện đạo Sikh có khoảng 20 triệu tín đồ, đa số sống ở bang Punjab, Ấn Độ. Tại Anh quốc có khoảng nửa triệu tín đồ đạo Sikh. Tại Canada có 225.000 tín đồ và tại Mỹ có 100.000 tín đồ. Đạo Sikh không chú trọng đến việc tiếp nhận thêm tín đồ, nhưng nếu ai muốn cải đạo Sikh cũng sẽ được hoan nghênh.

Một số điểm đặc trưng của tín đồ đạo Sikh


Phần lớn giáo tục của đạo Sikh đều liên quan đến Khalsa. Khalsa chỉ là một nhóm thiểu số trong các tín đồ đạo Sikh, nhưng quan điểm và những dấu hiệu của họ có tầm ảnh hưởng quyết định tới toàn bộ cộng đồng. Những Khalsa luôn chứng tỏ sự trung thành với giáo lý của Đạo Sikh bằng việc mang trên mình 5 dấu hiệu tôn giáo đặc trưng nhất. Các dấu hiệu đó đều bắt đầu bằng chữ cái K nên được gọi là Ngũ K, gồm Kesh (không cắt tóc), Kara (vòng kim loại), Kanga (lược gỗ), Kaccha (đồ lót bằng bông) và Kirpan (kiếm). Chiếc khăn trùm đầu không phải là một trong Ngũ K, nhưng các nam tín đồ đạo Sikh thường đội để che bộ tóc không bao giờ cắt của họ. Chính vì thế, những người đàn ông theo đạo Sikh thường rất dễ nhận ra trong đám đông bởi chiếc khăn trùm đầu và bộ râu quai nón ấn tượng của họ. Nhưng không phải ai đội khăn trùm đầu và để râu quai nón cũng đều là Khalsa. Các Khalsa phải tuân theo giới luật riêng, trong đó có những điều cấm kỵ như hút thuốc, ăn thịt các con vật được đem hiến tế, ngoại tình. Họ phải đọc kinh và cầu nguyện vào buổi sáng và buổi tối.

Họ tên của các nam tín đồ đạo Sikh bao giờ cũng có thành tố Singh (có nghĩa là Sư tử) đứng ở cuối. Thành tố đó đối với nữ giới là Kaur (Công chúa). Vì thế khi xưng hô với một người theo đạo Sikh thì phải dùng họ hoặc chức danh của người đó chứ không thể gọi trống không là ông Singh.

Nơi thờ tự của đạo Sikh gọi là Gurdwara, theo tiếng punjab có nghĩa là "cổng vào guru". Đạo Sikh sử dụng lịch riêng gọi là Lịch Nanakshahi, dựa trên Dương lịch. Năm sinh của guru Khai tổ Nanakh (1469) được lấy làm mốc năm 1 của Lịch này.